Ази эмэгтэйчүүд яагаад цөөн хүүхэд төрүүлэхийг илүүд үзэх болов

1970-аад он хүртэл Өмнөд Солонгос, Япон, Хятад зэрэг Азийн хамгийн өндөр хөгжилтэй орнуудын эмэгтэйчүүд дунджаар таваас дээш хүүхэдтэй байжээ. Өнөөдөр энэ хандлага эрс өөр байна. Өмнөд Солонгос зургаа дахь жилдээ төрөлтийн түвшин нь буурч,  дэлхийд энэ үзүүлэлтээрээ тэргүүлж байна. Засгийн газраас нь өнгөрсөн сарын 28-нд гаргасан хамгийн сүүлийн тоо баримтаас үзвэл, энэ тоо 2022 онд нэг хос тутамд 0,84 хүүхэд ногдож байсан бол 2023 онд 0,81 болж, хамгийн доод түвшинд хүрчээ. 2024 он гэхэд энэ үзүүлэлт 0,68 болж улам буурах төлөвтэй байна.

Сүүлийн 70 жилийн хугацаанд дэлхий даяар төрөлтийн түвшин 50 хувиар буурсан байна. Гэвч Зүүн Азийн орнуудад бусад газраас илүү огцом буурчээ.

Японд Ерөнхий сайд Фүмио Кишида саяхан тус улсын нийгмийн үйл ажиллагаа нь доголдох ирмэг дээр байна гэдгийг  хатуу анхааруулсан. 2016 онд гэр бүлүүдийг олон хүүхэдтэй болгохын тулд нэг хүүхдийн бодлогоо өөрчилж байсан Хятад улс сүүлийн арван жилд анх удаа хүн ам нь буурснаар хамгийн олон хүн амтай улс гэх статусаа  өнгөрсөн онд Энэтхэгт алдсан. Хүн амын бууралт нь эдийн засгийн өсөлт, нийгмийн хөгжилд хамгийн том эрсдэл гэдгийг удирдагчид хэлж байгаа юм.

Төрөлт буурахад юу нөлөөлж байна вэ

Ерөнхийдөө аливаа улс орны эдийн засгийн өсөлт, амьдралын нөхцөл сайжрах үед төрөлтийн түвшин буурах хандлагатай байдаг. Амьжиргааны түвшин дээшилснээр нялхас, хүүхдийн эндэгдлийг бууруулж байгаа тул хосууд цөөхөн хүүхэдтэй байхыг илүүд үздэг. Эдийн засгийн өсөлт нь боловсролын хүртээмжийг нэмэгдүүлдэг бөгөөд энэ нь эмэгтэйчүүд  гэрийн эзэгтэй, ээжийн уламжлалт үүргийг гүйцэтгэхээс зайлсхийхэд хүргэдэг гэсэн үг юм. Улс орнууд баян чинээлэг болохын хэрээр хүүхэд өсгөн хүмүүжүүлэх зардал ч нэмэгддэг байна. НҮБ-ын Хүн амын сан буюу НҮБ-ын Хүн амын сангийн эдийн засаг, хүн ам зүйн ахлах зөвлөх Майкл Херрманн “Эмэгтэйчүүд ихэвчлэн ажил мэргэжил эсвэл гэр бүлтэй болохын аль нэгийг нь сонгохоос өөр аргагүйд хүрдэг гэж хэлдэг. Үүний үр дүнд илүү олон эмэгтэйчүүд гэрлэхгүй байх сонголтыг хийж байна” гэжээ.

БНСУ-ын Үндэсний статистикийн хорооны мэдээлснээр  анх төрж буй  эхийн дундаж нас 2005 онд 30 байсан бол одоо 32 нас хүрчээ. Зарим судалгаагаар бэлгийн амьдрал, амьдралын хэв маяг ч өөрчлөгдсөн гэж үздэг. Жишээлбэл, Японд хүмүүс анхны үнсэлтээ хожуу, хожуу насандаа (одоо дунджаар 18 эсвэл 19 настай) хийдэг болсон байна.

Засгийн газрууд энэ чиг хандлагыг хэрхэн өөрчлөхийг оролдож байна вэ

 Өмнөд Солонгосын Ерөнхийлөгч Мүн Жэ Ин эмэгтэйчүүдийг олон хүүхэдтэй болгох, тэр дундаа гэр бүлд нь мөнгөн урамшуулал олгох зорилгоор хэд хэдэн бодлого хэрэгжүүлжээ. Уг схемийн дагуу 2022 оноос хойш төрсөн хүүхэд бүр төрөхийн өмнөх зардлыг нөхөхөд туслах зорилгоор хоёр сая воны ($1,850) мөнгөн урамшуулал авдаг бөгөөд хүүхэд нэг нас хүрэх хүртэл сар бүр нэмэгддэг. Бусад урамшуулалд үнэгүй өдөр өнжүүлэх, хүүхэд асрах чөлөөний үеийн цалин, тэр ч байтугай төрийн албан хаагчдын  хооронд нь сохор болзоо зохион байгуулах хүртэл багтаж байна. Хятадын Засгийн газар хосуудыг олон хүүхэдтэй болгох, хүүхэд асрах асуудлыг сайжруулах, хүүхэдтэй гэр бүлийн орон сууцны хангамжийг сайжруулах шинэ бодлого хэрэгжүүлэхийг хичээсэн. Сүүлийн үед зарим эрдэмтэд үр хөндөлт хийлгэсэн, хэт цөөхөн хүүхэд төрүүлсэн хосуудаас татвар авахыг санал болгоод буй. Японд Кишида Засгийн газраас хүүхэдтэй холбоотой хөтөлбөрүүдэд зарцуулах зардлаа хоёр дахин нэмэгдүүлэхийг хүсэж байгаагаа илэрхийлсэн бөгөөд энэ асуудалд анхаарлаа хандуулахын тулд дөрөвдүгээр сардЗзасгийн газрын шинэ агентлаг байгуулагдах төлөвтэй байна. 2050 он гэхэд Азийн гурван хүн тутмын нэг нь 65-аас дээш настай байх төлөвтэй байгааг НҮБ-ын Дэлхийн хүн амын хэтийн төлөвийн тоо баримтаас харж болно.

Эх сурвалж: Time itoim.mn